Ekoloji Üniteleri Nedir ve Neden Kullanılır?
Ekoloji üniteleri mutfak egzoz sistemlerinde kullanılması tavsiye edilen, yağlı ve kirli mutfak havasını dışarıya atmadan önce temizlemek amacı ile tasarlanmış, havalandırma cihazlarıdır. 21. yüzyılda çevresel sorunların artması ile birlikte endüstriyel atıkların çevreye atılması ve özellikle baca gazı ve mutfak egzoz sistemlerinin atmosfere salınmasına ilişkin ciddi kısıtlamalar getirilmiştir. Mutfak egzoz sistemlerinden salınan bazı partiküller ve uçucu organik bileşikler (Volatile Organic Compounds – VOC) kirlilik yaratmaktadır. Bu yüzden birçok ülkede Çevre Bakanlıkları tarafından yayınlanan yönetmeliklerle birlikte kokulu gazların atmosfere yayılması yasaklanmıştır.
Büyük şehirlerde ‘hepsi bir arada’ konsepti ile tanıtılan yaşam alanları hava kalitesinde bazı problemlere yol açmaktadır. Bunun nedeni yeni yaşam projelerindeki yemek alanlarından ve büyük restorantlardan atılan yoğun mutfak egzozlarının yaşam alanlarına çok yakın yerlerdeki evlerde, restorantlarda, otellerde ve kapalı alanlarda bulunan insanların sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olmasıdır.
Tedbir alınmadığı durumlarda, yemek pişirme sırasında egzoz kanalı ekipmanlarında yağ, kurum ve is gibi maddelerin birikmesi ilerleyen zamanlarda yangın riskini arttırmaktadır. Yangın riskine ek olarak bu maddelerin kanallarda birikmesi emiş fanlarının ve filtrelerin tıkanmasına sebep olup kanalları hızla kirleterek işletme maliyetlerinin de artmasına sebep olmaktadır.
Tüm bu sorunlardan doğan ihtiyaçları karşılamak üzere mutfak egzoz sistemleri için bazı gereklilikleri belirten Alman VDI 2052 ve İngiliz DW/172 standartları oluşturulmuştur. Bu standartlara ek olarak İngiltere’de DEFRA (Department of Environment, Food & Rural Affairs) tarafından üzerinde durulan konular bulunmaktadır.
Endüstriyel süreçlerden kaynaklanan kirliliğin kontrol altına alınması için Birleşik Krallık’ta 1990 Çevre Koruma Kanunu çıkarıldığında; ülkedeki kurumlar, kendi kirlilik seviyelerini uygulama noktasında serbestti. 1990 çevre koruma kanunu çeşitli endüstriyel ve diğer süreçlerden kaynaklı kirliliğin gelişmiş bir şekilde kontrolüne olanak sağlayacak bir kanun olarak yürürlüğe girdiğinde, Birleşik Krallık’taki bütün kamu kurumları kendi bölgeleri içinde kirlilik derecelerini icra etme gücünü edindi.
2004 yılında AEA Technology Plc’nin operasyonel bolümü olan Netcen’den DEFRA adına endüstriyel mutfaklardan kaynaklı koku ve gürültünün kontrolüne ilişkin kılavuz bir rapor hazırlanması istendi ve 2005’te DEFRA kılavuzu yayımlanmıştır.
DEFRA kılavuzuna göre koku kontrolündeki amaçlar aşağıdaki gibidir:
1. Tasarım aşamasındaki yeni tesisler, çevreye zarar vermeyecek şekilde tasarlanmalıdır.
2. Koku kontrolü yapılmadan işletmeye alınmış mevcut tesisler, en iyi uygulanabilirlik ilkelerine uygun olarak, çevreye zarar vermeyecek şekilde yeniden dizayn edilmelidir.
Ekoloji ünitelerin seçiminde en önemli tasarım kriteri, mutfak tipidir. Egzoz havasındaki yağ, buhar ve parçacıkların miktarı pişirilen yiyecek türüne göre değişeceğinden farklı mutfaklar için farklı modeller seçilmesi gerekmektedir.
Buna göre sık görülen mutfak tipleri, koku ve yağ yoğunluğuna göre dört ana başlık altında toplanabilir. Düşük, orta, yüksek ve çok yüksek yoğunluklu mutfak tipleri olarak bu sınıflandırma tipleri görülmektedir
